W starożytności był czas mądrości, ludzie po prostu wiedzieli to co wiedzieli, a od renesansu był czas wiedzy. Czas wiedzy i rozwoju przeszedł w czas informacji, a dziś? Dziś nasz świat jest światem zmienności, niepewności i niejednoznaczności. Żyjemy w czasach nadmiaru informacji, który często powoduje chaos.
Ciężko w takich czasach podjąć decyzje, wybrać, zdecydować. W momencie, kiedy zostajemy rodzicami decyzje zaczynają być jeszcze trudniejsze, gdyż przejmujemy odpowiedzialność nie tylko za siebie, ale za nasze potomstwo. Wiadomo przecież, że chcemy wybrać dla naszych dzieci jak najlepszą przyszłość, ale co zrobić, co zaplanować i jak wybrać w tak wielkim ogromie informacji.
Często polegamy na kręgu naszych najbliższych, znajomych i ich opiniach. I tak jest chyba w przypadku większości z nas, którzy zapisaliśmy swoje dzieci do harcerstwa. Bo ktoś nam powiedział, że jest to świetna sprawa. Oczywiście poza tymi, którzy sami przeszli przez harcerską szkołę życia, bo oni znają jej zalety z pierwszej ręki.
Czy kiedykolwiek zastanawiamy się, dlaczego, czy analizujemy czym jest harcerstwo? Raczej nie, ufamy im, bo przecież oni już przez to przeszli i ‘dobrze na tym wyszli’ przyjmujemy ich słowa ich odchowane, dobrze ułożone dzieci jako wzór, jako perfekt referencje i nie szukamy już dalej, bo po co.
Obserwując nasze dzieci rosnące w ZHP uczymy się, że harcerstwo jest organizacją, która wspiera rozwój młodego człowieka, aby mógł wykorzystywać swój potencjał. Widzimy, że uczy współpracy w grupie, tolerancji, akceptacji, a także radzenia sobie w trudnych sytuacjach i kształtowania charakteru poprzez stawianie wyzwań. Jest ono pomocne w samorozwoju, jest nieprzerwaną grą i przygodą, służbą dająca poczucie własnej wartości i bycia potrzebnym. Jest braterskim kręgiem przyjaźni. Jest to ruch dobrowolny, apolityczny i otwarty dla wszystkich.
Prawo harcerskie, na którym opiera się ten system wychowawczy jest zbiorem norm będących drogowskazami w całym harcerskim i “prywatnym” życiu i jednocześnie wskazówką celów, do których harcerz powinien dążyć.
Jako rodzice nigdy nie zastanawiamy się na czym polega metoda harcerska, ale myślę, że warto wiedzieć, że zajęcia, które są naszym dzieciom organizowane (które czasami wydają nam się trochę nie do końca atrakcyjne, bo przecież żyjemy w czasach, gdzie można więcej) mają fantastycznie określony i przemyślany cel.
Ich skuteczność polega na wykorzystaniu 5-ciu podstawowych komponentów, którymi są gra, zastęp, przyroda, obóz oraz sprawności i stopnie.
Gra jest pierwszym i podstawowym elementem polegającym na nauczeniu poprzez używanie zabawy, która wymyślona jest w celu, ćwiczenia tego czego się chce dzieci nauczyć. Taka zabawa przygotowuje do poważniejszych zajęć i stopniowo wprowadza w życie. Gra będąca przejawem zainteresowań, pozwala osiągnąć większe zaangażowanie i aktywność.
Kolejnym bardzo ważnym elementem jest zastęp, który jest podstawową komórką organizacji harcerskiej. Powinien on składać się z grupy rówieśników dobranych na zasadzie wzajemnej sympatii, z rówieśnikiem – przywódcą na czele. Taka grupa rówieśnicza przypomina nieco podwórkową ,,bandę”, ale z harcerskim stylem życia i przestrzeganiem harcerskiego prawa.
Przyroda stanowi tło i treść zajęć harcerskich, które powinny odbywać się w terenie (w lesie, w parku, na boisku). Zajęcia w pomieszczeniach służą natomiast jako przygotowanie do ćwiczeń i wędrówek. Związek harcerstwa z przyrodą, jej poznawanie, odkrywanie i szanowanie leżą u podstaw metody harcerskiej. Dzięki temu harcerz ma właściwy stosunek do środowiska i zna je na ogół lepiej niż rówieśnicy.
Obóz powinien być podsumowaniem całorocznej działalności drużyny harcerskiej. Jest to czas wykazania się samodzielnością i nabytymi umiejętnościami – stawiania namiotów, rozpalania ogniska, urządzenia i dekoracji obozu, gotowania w kuchni polowej, zachowania higieny w prymitywnych warunkach, radzenia sobie w czasie niepogody. Obóz jest również okazją do zajęć pełnych przygód. Udział w obozach w puszczańskich warunkach rozwija zaradność, a harcerze uczą się radzenia sobie bez pomocy rodziców czy opiekunów.
Cel licznym harcerskim ćwiczeniom, grom i innym zajęciom nadają stopnie i sprawności, które dają tej metodzie pewien porządek. Dają one satysfakcję z codziennej działalności, są formą wyróżnienia i motywacją. Zdobywanie sprawności pomaga w odkrywaniu u harcerzy uzdolnień i zamiłowań, oraz umożliwia rozwijanie umiejętności praktycznych.
Harcerstwo jest niezastąpione w osiąganiu takich celów wychowawczych, jak kształtowanie w dzieciach i młodzieży empatii, poprawnego stosunku do rówieśników i rodziny, gotowość do niesienia pomocy innym, kształtowanie więzi społecznych. Wspólne zajęcia pozwalają na daleko idącą integrację, rozwijanie poczucia własnej wartości, pewności siebie i pozbywania się kompleksów. Umacnianie odpowiedzialności za siebie i innych, samodoskonalenie przez zdobywanie wiedzy, etyczny styl życia, umacnianie w sobie wewnętrznej dyscypliny. Rozwijanie różnorodnych zainteresowań, w tym artystycznych, sportowych, naukowych oraz nabywanie różnych umiejętności praktycznych. Wyrabianie zaradności i zdolności do radzenia sobie w różnych sytuacjach.
Wszystko wymienione powyżej przekonuje, że harcerstwo jest wspaniałym wyborem!
Na koniec chciałam zostawić Was z cytatem z artykułu o harcerstwie, który ostatnio przeczytałam, który dał mi dużo do myślenia. Mam nadzieje, że i Was wprowadzi w zadumę i jeśli Wasze dziecko nie jest jeszcze w harcerstwie to we wrześniu będziecie pierwsi w kolejce na zapisy.
W artykule, o którym wspominam autor przedstawia najpierw wyniki badań współczesnych uzależnień zagrażających rozwojowi, zdrowiu i życiu każdego dziecka, wyliczając powody odurzania się podawane przez badaną młodzież.
Są to:
– chęć stania się przyjacielskim i towarzyskim
– świetna zabawa
– przeżycie uczucia szczęścia
– zapomnienie o problemach
– uczucie odprężenia
Autor tego artykułu dalej pisze „Harcerstwo zapewnia te stany bez dawki chemii, w naturalnym działaniu i przeżywaniu, na co dzień – na zbiórkach, wycieczkach, obozach, w realizowaniu programów, nie wypiera problemów, nie deleguje ich w czasie – pozwala każdemu harcerzowi je rozwiązać przy wsparciu gromady…”
Po więcej informacji zapraszamy:
Z harcerskim pozdrowieniem
Czuwaj!
Gosia Sobolewska
Okręgowa Kierownik Organizacji Przyjaciół Harcerstwa
