30. Konferencja Stron Ramowej Konwencji ONZ w sprawie zmian klimatu, COP 30 odbywa się w dniach 10–21 listopada 2025 roku w Belém w Brazylii.
Negocjacje są w kluczowym momencie – skupiają się na finansowaniu klimatycznym, fazowym wycofywaniu węglowodorów kopalnych oraz sprawiedliwej transformacji energetycznej wdrożeniu środków w celu pomocy wrażliwym społecznościom w dostosowaniu się do skutków zmian klimatu.
Kraje po raz pierwszy uznały priorytet ochrony integralności informacji klimatycznej, wzmacniając globalną współpracę w walce z dezinformacją.
Opracowano ramy i narzędzia do wspierania transformacji energetycznej, z naciskiem na kraje rozwijające się, społeczności rdzenne i równość płci. Kanada, wraz z Wielką Brytanią i Norwegią, wspiera te wysiłki.
Trwają intensywne dyskusje o nowym celu finansowym po 2025 roku. Rozwinięte kraje zobowiązują się do przewidywalnych, bezzwrotnych grantów dla krajów rozwijających się. UE i ONZ wzywają do przyspieszenia, podkreślając lukę w implementacji.
Ponad 80 krajów (w tym Kolumbia, UE bez Polski i Włoch, Wielka Brytania i Mongolia) domaga się mapy drogowej przejścia na odnawialne źródła. Eksperci klimatyzmu ostrzegają, że emisje muszą spaść o co najmniej 5% rocznie od 2026, do zera netto do 2040–2045, konieczne jest wstrzymanie nowych inwestycji w paliwa kopalne.
Kanada pozycjonuje się jako “most-builder” (budowniczy mostów) w negocjacjach, pomagając w osiąganiu consensusu na kluczowych kwestiach, takich jak finanse i transformacja. Jest aktywna w dyskusjach o NDCs, raportowaniu i NAPs (National Adaptation Plans), gdzie wspiera inkluzywność, w tym odniesienia do społeczności rdzennych i równości płci.
13 listopada ogłoszono 392 mln CAD na projekty klimatyczne, w tym:263 mln CAD z IFAD na programy dla małych rolników w krajach rozwijających się (resilience, produktywność, redukcja emisji).
106 mln CAD z Deetken na Inclusive Climate Action Fund w Ameryce Łacińskiej i Karaibach (clean energy, zrównoważone leśnictwo).
15 mln CAD z Mirova na Sustainable Land Fund 2 (mobilizacja kapitału prywatnego).
8 mln CAD z CGIAR na innowacje dla 38 mln małych producentów.
To część ponad 8,7 mld CAD od 2015 roku, które mają uniknąć 514 Mt emisji do 2050 i pomóc 14,3 mln ludzi w adaptacji.
Dodatkowe 4,3 mln CAD do funduszu ONZ-Brazylia na zrównoważony rozwój Legal Amazon, wzmacniając ochronę bioróżnorodności i livelihoods w 9 stanach.
Kanadyjski pawilon promuje inkluzywny model walki z klimatem, bioróżnorodnością i zanieczyszczeniem.
W Konferencji uczestniczą też Chiny, które są głównym światowym producentem paneli słonecznych i turbin wiatrowych, mają one jeden z największych i najbardziej widocznych pawilonów zlokalizowany tuż przy wejściu obok pawilonu gospodarza (Brazylia). W pawilonie odbywają się panele dyskusyjne, prezentacje firm z sektora czystej energii (np. State Grid, Trina Solar, Longi) oraz wydarzenia promujące zielone innowacje.Chińscy dyplomaci odegrali kluczową rolę w uzgodnieniu agendy COP30 przed rozpoczęciem obrad, w tym w kwestiach finansowania klimatycznego i handlu emisjami.
Na otwarciu pawilonu chińskiego przemawiał wiceminister ekologii Li Gao, podkreślając korzyści z chińskiej dominacji w produkcji odnawialnych źródeł energii (60% globalnych turbin wiatrowych i 80% paneli słonecznych). Wicepremier Ding Xuexiang spotkał się z prezydentem Brazylii Lulą, dyskutując o wsparciu finansowym dla zielonych technologii. Chiny zobowiązały się do redukcji emisji o do 10% od szczytu do 2035 roku.
Chiny promują zieloną współpracę w ramach Belt and Road Initiative, oferując technologie i inwestycje krajom Globalnego Południa. Chiński koncern motoryzacyjny BYD dostarczył flotę pojazdów hybrydowych na biopaliwo do użytku na konferencji.
Jednocześnie Chiny nadal prowadzą znaczące inwestycje w paliwa kopalne (węglowodorowe, w tym węgiel, gaz ziemny i ropę). Te inwestycje są motywowane przede wszystkim potrzebami bezpieczeństwa energetycznego, rosnącym zapotrzebowaniem na prąd i stabilizacją sieci, Skupiają się głównie na węglu, podczas gdy gaz i ropa (w tym mazut) odgrywają mniejszą rolę.
Chiny planują wydać ponad 54 mld USD na rozwój węgla w 2025 roku, inwestycje w kopalne źródła zapewniają “suplementarną” stabilność sieci, ale spadają w udziale w stosunku do OZE.
Węgiel: Dominuje – ok. 93% globalnych nowych budów elektrowni węglowych w 2024 przypadało na Chiny, a trend trwa w 2025, kiedy to zatwierdzono budowę 25 elektrowni węglowych, uruchomiono 21 a rozpoczęto budowę 44. 2025 uruchomienia przekroczą 80 GW, co czyni to największym rokiem od 2015. To kontrastuje z celami klimatycznymi… .
Chiny planują wzrost inwestycji w wydobycie węgla o około 4% w 2025 roku, co stanowi lekkie spowolnienie w porównaniu do średniej 6% rocznie w ostatnich pięciu latach. To wzrost napędzany głównie przez prowincje bogate w zasoby, takie jak Sinciang, Mongolia Wewnętrzna, Shaanxi i Gansu. W 2024 roku produkcja węgla osiągnęła rekordowe 4,71 mld ton, co podkreśla ciągłą ekspansję górnictwa.
Duża część inwestycji w wydobycie jest powiązana z budową elektrowni węglowych – w 2024 roku zatwierdzono 94,5 GW nowych mocy, w tym zintegrowane projekty “kopalnia-elektrownia” (pithead plants), co zwiększa popyt na węgiel krajowy.
