Konstytucja 3 Maja, pierwsza w Europie i druga na świecie, demokratyczna konstytucja, uchwalona przez sejm w 1791 r., jako ustawa rządowa regulująca ustrój prawny Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązywała tylko przez jeden rok. Została obalona przez konfederację targowicką w wyniku interwencji wojsk rosyjskich w czasie wojny polsko-rosyjskiej w 1792 roku. Konstytucja 3 Maja inspirowała naród polski po utracie niepodległości w 1795. Przez 123 lata rozbiorów, pamięć o Konstytucji 3 Maja, pomagała podtrzymywać polskie dążenia do niepodległości. Od roku 1918 dzień 3 maja obchodzony był w Polsce jako święto narodowe, aż do czasu okupacji podczas II wojny światowej. Zdelegalizowane przez hitlerowców, sowietów i władze komunistyczne święto, zostało przywrócone w roku 1990.
Uroczystości upamiętniające 228 rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja, zorganizowane przez Okręg Toronto Kongresu Polonii Kanadyjskiej, odbyły się w niedzielę 5 maja 2019.
O godz. 11:00 w kościele Św. Stanisława Kostki odprawiona została uroczysta msza św. w intencji Ojczyzny przez proboszcza o. Janusza Jajeśniaka OMI, ktory w wygłoszonej homilii połączył głębokie wartości religijne z wartościami historycznymi obchodzonej rocznicy. Doniosłość mszy świętej podkreślały biało czerwone flagi na zewnątrz i wewnątrz kościoła, sztandary organizacji polonijnych, duża liczba harcerzy, Rycerze Kolumba oraz chór.
Z kościoła udano się indywidualnie do domu Koła 20 Stowarzyszenia Polskich Kombatantów na gorący posiłek. Po godz.14:00 przed budynkiem SPK została uformowana kolumna polonijna. Pochód prowadzony przez komendanta Placówki 114 SWAP Krzysztofa Tomczaka wraz z harcerzami niosącymi polską i kanadyjską flagę, przeszedł ulicą College przed Parlament Ontaryjski Queen’s Park. Tu odbyły się oficjalne uroczystości, podniesienie polskiej flagi i okolicznościowe przemówienia
Uroczystość prowadził prezes KPK Okręgu Toronto Bartłomiej Habrowski. Hymny narodowe Kanady i Polski odśpiewała Teresa Klimuszko. Przy hymnie polskim wciągnięta została na maszt polska flaga, po czym nastąpiły przemówienia.
Przemawiali: prezes Kongresu Polonii Kandyjskiej Janusz Tomczak konsul RP Andrzej Szydło, MP Arif Virani (Partia Liberalna), MPP Orleans Marie-France Lalonde (Partia Liberalna), MPP Humber River-Black Creek Tom Rakocevic (Nowa Partia Demokratyczna), były MP Władysław Lizoń (Partia Konserwatywna), MPP Natalia Kusendova (Partia Konserwatywna). Obok faktów historycznych w przemówieniach wyrażane były własne opinie, przeżycia i doświadczenia. Podkreślano cel nadrzędny, jakim jest dbałość o dobro Ojczyzny.
„Wolność nie jest nam dana na zawsze”, tę prawdę przypomniał prezes B. Habrowski. Konsul A. Szydło zauważył, że obchodzimy w tym samym czasie Dzień Flagi RP, Polonii i Polaków za granicą i podziękował za to, że polski duch żyje w Kanadzie. Kanadyjscy mówcy okazali w przemówieniach dużo respektu dla polskości. Arif Virani przedstawil się i pozdrowił po polsku. Marie-France Lalonde wspominała, jak gorąco była witana podczas swojej wizyty w Polsce. Tom Rakocevic brał ślub w Polsce, żona jest z Polski i syn tam się urodził. „Szanujmy konstytucję nie tylko 3 maja, ale zawsze” zaczęła swoje przemówienie Natalia Kusendova, a zakończyła – 3 Maja to także Święto Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, oddajmy się Matce Bożej.
Dzień ten był niezwykły, pierwszy piękny, słoneczny i ciepły w tym roku. Radowała się natura, a z nią radowała się Polonia i goście. Niech żyje Polska, niech żyje Kanada – zakończył uroczystość prezes Bartłomiej Habrowski.
Krystyna Sroczyńska, Komisja Informacji KPK OT
[yop_poll id=”1″]
Podobna celebracja wcześniej miała miejsce Mississaudze; zaczęła się podobnie, jak w Toronto, od uroczystej Mszy świętej za Ojczyznę. Następnie pochód działaczy organizacji polonijnych, polityków, harcerzy oraz zwykłych Polaków przeszedł od kościoła św. Maksymiliana Kolbego przed Pomnik Patrioty, tam przewodniczący Kongresu Polonii Kanadyjskiej, oddział Mississauga Leszek Błaszczyk odczytał krótki referat na temat konstytucji i udzielił głosu zaproszonym gościom, w tym Peterowi Fonsece, posłowi federalnemu. Przemawiała również Natalia Kusendova, posłanka do legislatury z okręgu Mississauga Centre. Podczas odgrywania hymnów narodowych Kanady i Polski na maszty wciągnięto flagi Polski, Kanady i Watykanu. Były poseł federalny Władysław Lizoń podkreślił, że zgoda buduje, niezgoda rujnuje i że jest rzeczą karygodną, iż siły polityczne w Polsce odwołują się o pomoc do mocarstw zagranicznych, jak to było w czasach Konstytucji 3 Maja.
Grupa dzieci młodzieży zespołu Radość-Joy odśpiewała patriotyczne pieśni trzeciomajowe oraz Rotę
(ak)
