Rząd federalny ogłosił nowy budżet – pierwszy od dwóch lat, składający się z 739 stron, przedstawiony przez minister finansów Chrystię Freeland. Znalazły się w nim m.in. pieniądze na opiekę nad dziećmi, ale są też prognozy olbrzymich deficytów. Freeland powiedziała, że myślą przewodnią ustawy budżetowej jest zakończenie walki z COVID-19. Nowy budżet ma służyć wychodzeniu z recesji spowodowanej przez pandemię, ma sprzyjać tworzeniu nowych miejsc pracy, działać długoterminowo i wpisywać się w trendy proekologiczne. Jest adresowany przede wszystkim do “klasy średniej”.

W ostatnim roku deficyt budżetowy wyniósł 354,2 miliardy dolarów, a w tym roku ma być 154,7 miliardów. Deficyt ma być stopniowo zmniejszany do 30,7 miliarda dol. w roku fiskalnym 2025-26.

Jeśli chodzi o stosunek długu federalnego do PKB, to w roku 2021/22 wyniesie on 51,2 proc. Do roku 2025/26 ma się zmniejszyć do 49,2 proc. Oznacza to też, że do roku 2025/26 zadłużenie Kanady wzrośnie o 686,1 miliarda dol. W 2025/26 roku koszt obsługi długu ma wynosić 1,4 proc. PKB.

PONIŻEJ KONTYNUACJA TEKSTU

Wyżsi urzędnicy zauważają jednak, że przedstawiane wyliczenia mogą ulec zmianie, jeśli sytuacja w kraju się zmieni i rząd będzie musiał wydać więcej na wsparcie obywateli.

Główne źródła dochodu Ottawy przedstawiają się następująco:

  1. Duże firmy zajmujące się technologiami informatycznymi i usługami cyfrowymi, których dochód wynosi 750 milionów euro lub więcej od 1 stycznia 2022 roku będą płacić podatek w wysokości 3 proc. od dochodów, potocznie zwany ‘Netflix tax’. Ma to dotyczyć koroporacji zagranicznych, takich jak Netflix, Amazon czu Spotify, które teraz nie muszą płacić takich podatków jak firmy kanadyjskie z tego samego sektora. Wniesie to 3,4 miliarda dol. do federalnej kasy w ciągu pięciu lat.
  2. Również od 1 stycznia 2022 od zakupu luksusowych samochodów i samolotów za kwotę ponad 100 000 dol. oraz luksusowych prywatnych łodzi za co najmniej 250 dol. będzie naliczany podatek w wysokości od 10 do 20 proc. Wpływy z podatku są szacowane na 604 miliony dol. w ciągu pięciu lat. “Jeśli zarabiasz na tyle dużo, że stać cię na luksusowy jacht czy samochód, to gratuluję i dziękuję za przysłużenie się odbudowie gospodarki po pandemii”, podsumowała Chrystia Freeland.
  3. Osoby, które nie są rezydentami Kanady, ale mają w Kanadzie nieruchomości, które stoją puste, będą musiały płacić podatek w wysokości 1 proc. od wartości posiadłości. Zmiana wchodzi w życie 1 stycznia 2022 roku. Wpływy: 700 mln dol. w ciągu czterech lat. “Domy są po to, by Kanadyjczycy mieli gdzie mieszkać. To nie coś, co służy jako przechowalnia pieniędzy za granicą”, powiedziała minister Freeland.
  4. W przyszłym roku będzie też wprowadzona akcyza na e-papierosy. Rząd nie podaje jednak, ile zarobi z tego tytułu. Ponadto w budżecie znalazły się zapisy o podwyżce cen papierosów o 4 dol. za karton.

Wydatki planowane na następnych pięć lat budżetowych wynoszą 135 miliardów dolarów. Większość ma być ponoszona w ciągu pierwszych trzech lat.

Pobudzaniu gospodarki po pandemii ma służyć powrót kobiet do pracy. Na ten cel rząd przeznacza 30 mld dol. przez pięć lat i potem 8,3 mld w następnym roku. Pieniądze będą wykorzystane na programy opieki nad dziećmi i edukację początkową. W budżecie zapisano, że na początku planowane jest zmniejszenie kosztów opieki nad dziećmi o 50 proc. do końca 2022 roku. Według rządowych prognoz przeciętny koszt opieki ma spaść do 10 dol. dziennie w roku 2025/26.

Rząd przedstawia program inwestycji w opiekę nad dziećmi jako inwestycje w rozwój. Podaje przykład Quebecu, gdzie po wprowadzeniu prowincyjnego programu child care PKB wzrósł o 1,7 proc.

Dalej budżet wskazuje kwotę 17,6 miliarda dolarów na ekologię. Celem jest objęcie ochroną 25 proc. gruntów i wód do 2025 roku. W podanej sumie 4,4 mld ma być przeznaczone w formie nieoprocentowanych pożyczek w wysokości 40 000 dol. na remonty domów zmniejszające energochłonność budynków. Rząd chce też pomagać właścicielom nieruchomości, którzy mają niskie dochody, oraz właścicielom nieruchomości wynajmowanych osobom o niskich dochodach. Przez siedem lat od roku 2021/22 Ottawa przeznaczy 5 mld dol. na program Net Zero Accelerator, w ramach którego wspierane będą projekty mające na celu zmniejszanie emisji węgla.

W budżecie znalazło się zapewnienie o kontynuacji dopłat do wynagrodzeń i do czynszów oraz zasiłków wypłacanych w czasie lockdownu do 25 września. Zasiłki i dopłaty od lipca mają być jednak stopniowo zmniejszane. Jeśli pandemia nie ustąpi i sytuacja będzie tego wymagać, dopłaty będą przedłużone do 20 listopada.

Szacuje się, że koszt wydłużenia dopłat do pensji wyniesie w roku 2021/2210,1 mld. dol., a wydłużenie dopłat do czynszu i zasiłków wypłacanych w czsie lockdownu – 1,9 mld.

Rząd chce zachęcać przedsiębiorców do zatrudniania pracowników. W ramach Canada Recovery Hiring Program zakwalifikowani pracodawcy będą mogli otrzymać do 1129 dol. tygodniowo na pracowników zatrudnionych między 6 czerwca 2021 a 20 listopada 2021. W obecnym roku budżetowym program ma kosztować 595 milionów dolarów.

Farmerzy otrzymają 57 milionów dolarów na pokrycie kosztów związanych z kwarantanną pracowników zagranicznych przyjeżdżających do pracy do Kanady.

Ponadto rząd przedłuża maksymalny okres wypłacania zasiłków chorobowych z ubezpieczenia pracy z 15 do 26 tygodni.

Ma być wprowadzona minimalna stawka wynagrodzenia w wysokości 15 dol. za godzinę. Rząd liczy, że z podniesienia płacy minimalnej skorzysta 26 000 pracowników. Planowane jest rozszerzenie dostępu do Canada Workers Benefit – refundowanego kredytu podatkowego, stanowiącego wsparcie dla najmniej zarabiających. Zdaniem Chrystii Freeland program będzie kosztował 1,7 miliarda dol. i pomoże 100 000 osób w wychodzeniu z biedy.

Emeryci w wieku 75 lat i starsi otrzymają jednorazową opodatkowaną wypłatę w wysokości 500 dol. Pieniądze mają być wypłacone do sierpnia. Od lipca 2022 roku zapowiadana jest podwyżka Old Age Security dla tej samej grupy wiekowej – o 10 proc. rocznie. Wydatki Ottawy związane z zasiłkami dla osób starszych mają wzrosnąć z 58,5 mld dol. w 2021/22 do 81 mld w 2025/26.

Budżet nie wyznacza standardów opieki długoterminowej dla domów opieki, ale podkreśla, że rząd federalny będzie współpracował z rządami prowincji i terytoriów oraz z Canadian Standards Association, by takie wytyczne opracować. Potem od roku 2022/23 przez pięć lat Ottawa przeznaczy 3 mld dol. na Health Canada, żeby prowincje i terytoria mogły wprowadzić i utrzymać opracowane standardy.

W kwestii wsparcia młodzieży, rząd przeznaczy 5,7 mld dol. przez następne 5 lat na ułatwienie dostępu do edukacji i szukanie pracy. Proponuje przedłużenie o dwa lata Canada Student Grants, do końca lipca 2023. Koszt takiego przedłużenia programu to 3,1 miliarda dol. Do tego planuje utworzenie 500 000 miejsc pracy i praktyk, w tym 215 000 dla studentów.

W ciągu pięciu lat departamenty obrony narodowej i spraw weteranów mają otrzymać 236,2 miliony dol. na eliminowanie nadużyć seksualnych i przemocy związanej z dyskryminacją ze względu na płeć w armii oraz na wsparcie weteranów. W kolejnych latach roku na te cele będzie przeznaczone 33,5 miliona dol. rocznie.

Poza kwestiami finansowymi, budżet odniósł się do kilku innych kwestii. Są to: zmiany w prawie wyborczym (publikacja fałszywych informacji dotyczących kandydatów), nowe zasady wypłacania emerytur sędziom, łatwiejsze ściganie organizacji charytatywnych pomagających organizacjom terrorystycznym, przyznanie ludności rdzennej prawa do przekładania wyborów w czasie pandemii (retrospektywnie) oraz nowe uprawnienia ministra imigracji do wydawania instrukcji odnoszących się do wniosków o pozwolenie na pracę i o stałą rezydencję. Niektóre z nich mogą się znaleźć również w aktach wykonawczych do budżetu, przedstawianych w ramach innych ustaw.