Miała 107 lat. Podczas II wojny światowej spisywała raporty Jana Karskiego. Była ostatnim z żyjących pracowników polskiego rządu na emigracji.

Jak podaje polonijny “Nowy Dziennik”, Walentyna Janta-Połczyńska zmarła 2 kwietnia w nowojorskim szpitalu na Forest Hills. Była nazywana Pierwszą Damą Polonii Amerykańskiej.

Polscy żołnierze na frontach II wojny światowej – zobacz serwis historyczny
Walentyna Janta-Połczyńska pochodziła ze Lwowa, w którym urodziła się w 1913 roku. Była córką Williama Stockera, angielskiego przemysłowca naftowego. W 1938 roku wyjechała na studia do Londynu, w którym zastał ją wybuch II wojny światowej.

PONIŻEJ KONTYNUACJA TEKSTU

Pracowała w Rządzie Rzeczpospolitej na uchodźstwie jako osobista sekretarka premiera gen. Władysława Sikorskiego. W tym czasie spisywała m.in. raporty przesyłane przez emisariusza władz Polskiego Państwa Podziemnego, Jana Karskiego. Była także spikerką rozgłośni radiowej “Świt”, która nadawała audycja dla okupowanej Polski.

Po zakończeniu wojny przeprowadziła się do Stanów Zjednoczonych, w których poślubiła w 1949 roku pisarza, dziennikarza i podróżnika Aleksandra Jantę-Połczyńskiego. W Nowego Jorku prowadzili wspólnie popularny antykwariat unikalnych starodruków. Zbiory w nim zgromadzone przekazała po śmierci męża do Biblioteki Narodowej w Warszawie.

Ich dom w dzielnicy Elmhurst był ostoją polskości i miejscem spotkań elit emigracyjnych. Gościli w nim Czesław Miłosz, Jerzy Giedroyć, Jan Karski, Witold Gombrowicz i Marek Hłasko.

Walentyna Janta-Połczyńska pracowała także w Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz współpracowała z polonijnymi organizacjami, takimi jak Instytut Piłsudskiego, Polski Instytut Naukowy i Fundacja Kościuszkowska. Ufundowała stypendium imienia swojego męża dla szkoły dokształcającej im. Aleksandra Janty-Połczyńskiego w Lakewood, w stanie New Jersey. W 2017 roku została w uznaniu zasług została wybrana przez szkołę na Marszałka corocznie organizowanej przez amerykańską Polonię Parady Piłsudskiego.

W 2011 roku otrzymała odznakę honorową Zasłużony dla Kultury Polskiej. Pięć lat później została jej przyznana pierwsza Nagroda Specjalna Orła Jana Karskiego.

PAP/sa