Sposób budowy typowych domów mieszkalnych w Polsce i Kanadzie różni się znacząco. Ale który system jest lepszy? Domy z betonu czy domy drewniane?
Jeśli chodzi o wieżowce i budynki użyteczności publicznej, to budowane są one podobnie w obu krajach. Jednakże, jeśli skupimy się na typowych domach jednorodzinnych, sposób budowy w Polsce i Kanadzie różni się diametralnie.
W Polsce nadal dominuje tradycyjny system budowlany, oparty na ścianach nośnych z cegły lub betonu oraz na wylewanych stropach betonowych. Na szczęście w ciągu ostatnich 20 lat ten system został znacznie ulepszony, dzięki wprowadzeniu konstrukcji szkieletowej w wielu nowo budowanych domach. Zamiast ścian nośnych, mamy teraz słupy.
Ściany działowe są coraz częściej wznoszone przy użyciu metalowych studs, podobnie jak w Kanadzie. Coraz częściej zamiast tradycyjnego tynku stosowane są płyty gipsowe. Można powiedzieć, że system budowlany w Polsce czerpie wiele dobrych pomysłów ze stosowanego w Kanadzie i USA systemu.
Osobiście, kiedy pierwszy raz spotkałem się z systemem kanadyjskim – czyli domami z “desek” – podchodziłem do niego z pewnym sceptycyzmem, podobnie jak wielu z nas, ale… Po latach projektowania i budowy w ten sposób uważam, że jest to bardzo dobry system i ma wiele zalet, które chciałbym wymienić:
1. Ekonomiczność. Ten system jest bardzo ekonomiczny w porównaniu do tradycyjnego.
2. Ekologia. Drewno jest materiałem odnawialnym i biodegradowalnym. Jego wykorzystanie jako materiału konstrukcyjnego zmniejsza ślad węglowy budynku w porównaniu do innych materiałów, takich jak beton czy stal.
3. Szybkość budowy. Postawienie struktury z drewna może zająć od kilku dni do kilku tygodni. Ten system pozwala na równoczesne działanie wielu różnym branżom, bez konieczności oczekiwania na swoją kolej.
4. Elastyczne planowanie. Elementy drewniane, specjalnie zaprojektowane belki z klejonego drewna i nowoczesne systemy stropowe (pozwalające na pokrycie nawet do 40 stóp) pozwalają tworzyć przestrzenie, które przy użyciu betonu byłyby bardzo kosztowne. Często można budować domy z minimalną ilością ścian nośnych, co daje pełną swobodę w lokalizacji ścian działowych.
5. Łatwość wprowadzania zmian. Bardzo łatwo jest dodać łazienkę, okno dachowe czy kuchnię, jeśli zajdzie taka potrzeba.
6. Łatwość prowadzenia instalacji. Domy budowane w tym systemie ułatwiają prowadzenie instalacji. W Polsce, jeśli chcieliśmy dodać gniazdko w pokoju, lampę sufitową czy kran w łazience, wiązało się to z kuciem w ścianach, powstawaniem kurzu i naprawą tynku. Tutaj prace te są szybkie i czyste.
7. Lekkość elementów budowlanych. To ogromna zaleta. Budowa z “desek” pozwala nawet jednej osobie wnieść poszczególne elementy drewniane. Jeśli jest większa belka, wymaga to pomocy 2 lub 3 osób. W Polsce, przy stosowaniu stropów betonowych czy ścian z ciężkich materiałów, konieczne są dźwigi.
8. Energooszczędność. Ten system jest znacznie lepiej ocieplony niż typowe domy budowane w Polsce z cegieł i pustaków. W Kanadzie dostępne materiały izolacyjne są bardzo zaawansowane, jednak, niestety, rzadko są stosowane w typowych osiedlach. Powszechnie używanym materiałem izolacyjnym jest batt insulation – różowa wełna, wkładana między drewniane słupki. Niestety, często odczuwamy w nowo wybudowanych domach przeciągi i wrażenie, że energia “ucieka”.
Lepszym rozwiązaniem jest izolacja natryskowa. Jest to specjalna pianka, która podczas aplikacji między słupkami rozszerza się i szczelnie wypełnia wszystkie przestrzenie. Efekt jest niesamowity, ponieważ nie tylko nie przepuszcza chłodu, ale również nie przepuszcza wilgoci.
9. Ograniczony wybór systemów ogrzewania i chłodzenia. Temat ten jest bardzo obszerny i można go omówić oddzielnie. W 90% nowo budowanych domów w Kanadzie stosuje się tzw. forced air system, w którym piec gazowy podgrzewa powietrze, rozprowadzane po całym domu za pomocą kanałów powietrznych. Te same kanały mogą być wykorzystane do rozprowadzania zimnego powietrza podczas chłodzenia.
Czy jest to dobry system? Moim zdaniem jest popularny i tani, ale istnieją lepsze systemy. Jednym z nich jest ogrzewanie podłogowe, a chłodzenie za pomocą małych kanałów z sufitu. Dlaczego jest lepszy? W przypadku ogrzewania unikamy kurzu, a ciepło jest równomiernie rozprowadzane. Natomiast chłodzenie z sufitu jest zgodne z fizyką. Zimne powietrze, które jest cięższe, opada z góry, równomiernie chłodząc wszystkie pomieszczenia.
Do zdecydowanych minusów systemu “z desek” należy zaliczyć:
1. Odporność na ogień. Drewno jest mniej odporne na ogień niż inne materiały budowlane, takie jak beton czy stal. Dlatego konieczne jest stosowanie odpowiednich środków ochrony przeciwpożarowej.
2. Podatność na wilgoć i szkodniki. Drewno może ulec zepsuciu w wyniku działania wilgoci i może być podatne na ataki owadów i grzybów. Dlatego konieczne jest zastosowanie odpowiednich środków impregnacyjnych i ochronnych.
3. Koszty konserwacji. Drewno wymaga regularnej konserwacji i renowacji, aby utrzymać jego trwałość i atrakcyjny wygląd.
4. Niska izolacyjność akustyczna. Drewniane konstrukcje mogą nie być tak skuteczne w tłumieniu hałasów zewnętrznych, co może być problemem. Na szczęście są rozwiązania poprawiające przenoszenie hałasu, ale mało kto je stosuje, bo deweloperzy “produkujący” domy szukają oszczędności.
5. Potrzeba odpowiednich umiejętności. Budowa z drewna wymaga specjalistycznych umiejętności i wiedzy, aby zapewnić stabilną i bezpieczną konstrukcję. Ale ta technologia jest na tyle prosta, że łatwo jest się jej nauczyć – nawet w kilka tygodni!
System kanadyjski czasami jest postrzegany jako mniej trwały, ale moim zdaniem jest bardzo dobry, jeśli jest właściwie zastosowany. Problemy wynikają zwykle z oszczędzania na jakości i braku nadzoru budowlanego. Większość domów w Kanadzie jest masowo “produkowana”, a nie budowana pod rygorystycznym nadzorem, dlatego to, co jest budowane na typowych osiedlach, znacznie odbiega od tego, co tak naprawdę można zbudować.
Kiedy domy na osiedlach są “produkowane”, deweloperzy starają się zapewnić tylko absolutne minimum, które zostanie zatwierdzone przez miasto.
Pokrycia dachowe (dachówki) rzadko mają wytrzymałość dłuższą niż 15 lat, stosuje się piece i klimatyzację niskiej jakości, okna i drzwi byle jakie a drewniane wykończenia zewnętrzne są malowane farbą lateksową – co nie wpływa na trwałość. Lista może być długa. Efektem tego jest to, że większość z nas ocenia system kanadyjski na podstawie takich niskiej jakości przykładów.
Jednak jeśli ktoś miał okazję być na budowie dobrze zaprojektowanego i dobrze wykonanego custom home, to obraz jest zupełnie inny. Dzisiaj w Kanadzie można kupić wszystko! Od doskonałych okien i drzwi po fantastyczne materiały wykończeniowe i wyposażenie łazienek. Wiele rzeczy jest importowanych, ale produkuje się również wiele dobrych produktów lokalnych. Pamiętam moje wrażenia, kiedy jak przyjechałem do Kanady 35 lat temu z Monachium (Niemcy), gdzie miałem okazję pracować w firmie jednego z najlepszych niemieckich architektów specjalizujących się w custom homes – Bodomara Hettlera. Byłem zaszokowany, patrząc na jedną, jedyną wannę, jaką można było kupić w sklepie z materiałami budowlanymi (Biver Lumber). Dziś mamy wszystko, o czym możemy marzyć, a jeśli czegoś nie ma lokalnie, możemy zamówić z dowolnego miejsca na świecie – dzięki globalnemu rynkowi.
Mój zachwyt tym sposobem budowania wynika również z jego ogromnych możliwości projektowych. Łatwość kształtowania przestrzeni, duża elastyczność i możliwość dodawania łazienek, skylights czy nawet pięter – bez większych trudności.
System ten, w rękach dobrego projektanta, jest po prostu fantastyczny.
Jedynym poważnym problemem, który widzę, to kwestia akustyki domów budowanych w ten sposób, jednak jest to problem, który można rozwiązać, stosując dostępne rozwiązania, obniżające wysoką akustyczność. Trzeba pamiętać, że nie można zbudować domu, który będzie jednocześnie bardzo dobry i bardzo tani. Jeśli wymagamy jakości, musimy za nią zapłacić.
Jak pewnie Państwo wiedzą, jestem nie tylko doświadczonym agentem real estate, ale także architektem (studia w Polsce). Pomogę nie tylko w zakupie czy sprzedaży nieruchomości, ale także z chęcią udzielę porad budowlanych. Jestem cały czas do Państwa dyspozycji, zapraszam do kontaktu.
Pozdrawiam,
Maciek Czapliński
905 278 0007
