Według doniesień, Ministerstwo Sprawiedliwości pod kierownictwem Waldemara Żurka planuje projekt zmian w ustawie, który przywróciłby zasadę sprzed 2018 roku, znosząc wymóg posiadania wyłącznie polskiego obywatelstwa przez sędziów.
Obecny zapis, wprowadzony za rządów PiS, ograniczał to do osób wyłącznie z polskim paszportem. Nowa propozycja ma to zliberalizować, umożliwiając np. sędziom z podwójnym obywatelstwem ukraińskim i polskim orzekanie w polskim sądownictwie, co ma być krokiem w kierunku “oczyszczania” i reformy wymiaru sprawiedliwości po poprzednich rządach.
Rządzący argumentują, że jest to powrót do standardów unijnych i “większą otwartość”. Krytycy wskazują, że zniesienie zasady wyłączności polskiego obywatelstwa dopuszcza możliwość podwójnej lojalności przy orzekaniu zwłaszcza w kontekście spraw gdzie występuje konflikt interesów narodowych. Jest to też kolejny krok do zacieśnienia związków polsko-ukraińskich na drodze do sfederalizowania.
Obywatele z podwójnym obywatelstwem (tj. posiadający polskie obywatelstwo obok innego) mogą w większości przypadków pracować w polskiej w służbach specjalnych i mundurowych. W Policji ma wymogu wyłączności; kandydaci z drugim obywatelstwem mogą pełnić służbę. Nabycie drugiego obywatelstwa w trakcie służby nie prowadzi automatycznie do zwolnienia (zmiany z 2024 r.). W 2024 r. zliberalizowano przepisy dla Policji i ABW, by ułatwić rekrutację (braki kadrowe). Dla innych formacji (np. SG, CBA) pozostają restrykcje.
