W dniach 8-11 czerwca w Toronto, dzięki zaproszeniu komendanta 114 Placówki SWAP i zarazem wicekomendanta Zarządu Głównego SWAP w Ameryce, pana Krzysztofa Tomczaka przebywało trzech przedstawicieli Instytutu Pamięci Narodowej: Dyrektor Archiwum IPN wraz ze swoim zastępcą – Pani Marzena Kruk oraz Pan Mariusz Kwaśniak oraz Pani Teresa Gallewicz-Dołowa – odpowiedzialna w IPN za gromadzenie dokumentów i współpracę zagraniczną pionu archiwalnego.
Głównym celem wizyty delegacji w Kanadzie było wzięcie udziału w 100. Pielgrzymce do Cmentarzyka Hallerczyków w Niagara on th Lake oraz spotkanie w Muzeum i Archiwum płk. B. Orlińskiego w Mississaudze.
Delegacja IPN była złożona z przedstawicieli Archiwum IPN, do którego zadań należy przechowywanie oraz udostępnianie m.in. materiałów wytworzonych przez organy bezpieczeństwa państwa PRL a także III Rzeszy oraz ZSRR. Zadania pionu archiwalnego to również zbieranie dokumentów ukazujących fakty i okoliczności dotyczące losów Narodu Polskiego w latach 1917-1990.
Wbrew pozorom, Archiwum IPN to nie tylko kwestie związane z tajnym współpracownikami i lustracją, ale też i współpraca z instytucjami polonijnymi na całym świecie oraz gromadzenie dokumentów do osób prywatnych które pragną aby ich historia przetrwała i została ocalona od zapomnienia.
Przykładowo w ramach umowy o współpracy pracownicy Archiwum IPN w Stowarzyszeniu Weteranów Armii Polskiej zdigitalizowali wszystkie numery zgromadzonego tam czasopisma „Weteran” a także odrestaurowali oryginalny SWAP-owski film z wycieczki weteranów do Polski w 1927 roku. Następnie wykonali jego kopię cyfrową. Od kilku miesięcy film ten przy akompaniamencie muzyki na żywo jest pokazywany w wielu miastach w Polsce oraz na świecie. W planach jest uroczysty pokaz w Toronto jesienią tego roku.
Ponadto Archiwum IPN prowadzi projekt „Archiwum Pełne Pamięci”, którego celem jest apel skierowany do wszystkich osób, które mają w swoich domach dokumenty, zdjęcia, albumy, pamiętniki, wspomnienia czy pamiątki które opowiadają bądź są związane z najnowszą historii Polski, z prośba o podzielenie się nimi z Instytutem Pamięci Narodowej a tym samym zagwarantowanie im dożywo2tniego przechowywania.
Więcej o projekcie możne się dowiedzieć wchodząc na stronę www.archiwumpamieci.pllub dzwoniąc pod nr + 48 600 974 144. W przyszłości planowane są spotkania w Toronto z osobami odpowiedzialnymi za projekt.
Ania Weron Drutis
