Agresja wobec Polaków na Litwie przybiera groźny wymiar, zagrażający bezpieczeństwu publicznemu, a co gorsza, życiu i zdrowiu Polaków. Kilka dni temu, w jednym z największych litewskich mediów jakim jest Delfi TV, w programie „Rozmowa z Daivą Žeimytė-Bilienė”, Arūnas Valinskas, notabene były marszałek litewskiego Sejmu (!) nawoływał do fizycznej rozprawy z litewskimi Polakami, którzy wspierają Akcję Wyborczą Polaków na Litwie-Związek Chrześcijańskich Rodzin. Mówiąc o Polakach i ich liderze Waldemarze Tomaszewskim, użył skandalicznych i pełnych nienawiści słów: „Takich na ogół powinno się rozstrzeliwać po jednym na rok, zaczynając od niego”. To niebezpieczne słowa, które nie mogą pozostać bez odpowiedniej reakcji.
Uwaga: Pod artykułem dwa urzędowe pisma w tej sprawie wicemarszałka Sejmu RP Piotra Zgorzelskiego
Valinskas nawołuje do zabijania Polaków
Nawoływanie w telewizji znanego przedstawiciela show biznesu do rozprawienia się z Polakami na Litwie i ich liderem oraz zachęcanie do zabójstwa, o czym świadczą słowa: „Takich na ogół powinno się rozstrzeliwać po jednym na rok, zaczynając od niego”, to akt nienawiści na tle narodowościowym, to ksenofobia, dla której nie może być miejsca w przestrzeni publicznej. Powinna natychmiast zostać potępiona przez dziennikarkę, kierownictwo telewizji, liderów politycznych oraz media. Do akcji od razu powinna przystąpić prokuratura i organy ścigania, i to z urzędu. Tak zadziałoby się w każdym prawdziwie demokratycznym państwie, ale nie na Litwie, tu zapadła cisza. Bo oprócz reakcji AWPL-ZChR i jej lidera, który od razu stanął w obronie swoich Rodaków, co w tej sytuacji jest zrozumiałe, reszta milczy. To niedopuszczalne zachowanie, ponieważ stwarza wrażenie przyzwolenia na jawną dyskryminację Polaków oraz na mowę skrajnej nienawiści wobec nich, z fizyczną agresją włącznie. A przecież działania Valinskasa to więcej niż skandal, to przestępstwo, które musi być potępione i ścigane przez prokuraturę, a on sam powinien stanąć przed wymiarem sprawiedliwości i ponieść za swoje czyny surową karę dla przykładu, jako ostrzeżenie dla tych wszystkich, którzy w przyszłości chcieliby go naśladować. Tu potrzebny jest jasny sygnał, również wspólnoty międzynarodowej, że dla zachowania pełnego nienawiści nie ma miejsca we współczesnym świecie, a zwłaszcza w Unii Europejskiej. Trzeba to uczynić dopóki nie jest za późno. Pamiętajmy, że w latach trzydziestych w Niemczech pewien artysta malarz również nawoływał w restauracjach i na wiecach do rozprawienia się z jednym narodem, co było dalej wiemy wszyscy. Ludzi siejących nienawiść i pogardę wobec innych należy zatrzymywać na początku ich szalonej drogi, zanim oddadzą pierwszy strzał. Valinskas mówi językiem wczesnego Hitlera, a na to zgody być nie może ani na Litwie, ani w Europie, której Litwa jest przecież częścią. Propagowanie nienawiści o charakterze dyskryminacyjnym obejmujące podżeganie do agresji, wrogości i stosowania przemocy powinno być ścigane zgodnie z przepisami art. 19 ust. 3 oraz art. 20 ust. 3 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych. Niestety, aktywność Valinskasa w ostatnim czasie to nie jest jedyny przypadek ataku na polską społeczność na Wileńszczyźnie, to raczej kontynuacja antypolskiej retoryki ludzi powiązanych ze środowiskiem landsbergistów.
Mowa nienawiści Tapinasa
Kilka tygodni temu ultraliberalny dziennikarz i celebryta Andrius Tapinas, mówiący w sprawach polskich językiem nienawiści, podobnie jak Valinskas, a wcześniej Vytautas Landsbergis, wezwał do działań przeciwko Polakom na Wileńszczyźnie w związku z wyborami sejmowymi. Tapinas sam ujawnił w mediach, że zamierza w sposób zorganizowany zniechęcać do głosowania na polską partię po to, aby ta nie znalazła się w parlamencie. W tym celu prowadził kampanię oszczerstw, pomówień, dezinformacji i manipulacji. To klasyczny przypadek dyskryminacji oraz mowy nienawiści na tle narodowościowym. Działania Tapinasa to bez wątpienia haniebne podżeganie do przemocy i nienawiści wobec Polaków poprzez upowszechnianie nieprawdziwych i niezweryfikowanych informacji oraz wezwanie do określonych antypolskich działań. Są to zachowania ścigane w państwach demokratycznych przez prokuraturę. Przy okazji dopuścił się on również poważnego naruszenia zasad neutralności i obiektywności dziennikarskiej. O ironio, Tapinas i Valinskas nie tylko są aktywni w mediach prywatnych, ale też prowadzą programy w telewizji państwowej.
Rażące naruszenie prawa wyborczego
Jego postępowanie wskazuje także na rażące naruszenie przepisów prawa wyborczego, gdyż aktywna agitacja (a w tym przypadku oszczercza kampania wymierzona w konkretnego uczestnika wyborów) powinna mieć umocowanie w przepisach i procedurach wyborczych, wymaga przejrzystej sprawozdawczości i wykazania źródeł finansowania. Nad tymi problemami będą musiały się pochylić stosowne instytucje i organy państwowe. W tej sprawie AWPL-ZChR złożyła skargę do Głównej Komisji Wyborczej (GKW) i szeregu innych instytucji w kontekście szeroko zakrojonej kampanii litewskiego dziennikarza, który wzywał do działań przeciwko polskiej partii w wyborach sejmowych. Zrobił to poprzez publikację klipu reklamowego, dostarczenie do skrzynek mieszkańców specjalnie wydanej gazety (nakład 300 tys. egzemplarzy, to tak jakby w Polsce wydać bezprawnie 5 milionów egzemplarzy reklam w trakcie wyborów) czy stworzenie specjalnego oszczerczego profilu w mediach społecznościowych, w sposób zorganizowany zniechęcał też do głosowania na polską partię po to, aby nie znalazła się ona w Sejmie. Tapinas popełnił cały szereg naruszeń, których dopuszczono się podczas tej kontrowersyjnej kampanii przeciwko AWPL-ZChR. Najistotniejsze z nich to nieoznakowanie reklamy politycznej, niewskazanie źródła finansowania, co jest najpoważniejszym naruszeniem zasad prowadzenia kampanii wyborczej. Ponadto do kampanii wykorzystano środki masowego przekazu, które nie były zarejestrowane jako uczestnik kampanii wyborczej. Są to wystarczające powody do unieważnienia wyborów w okręgu wielomandatowym, gdyż antypolskie, bezprawne ksenofobiczne działania noszące znamiona dyskryminacji na tle narodowościowym miały w konsekwencji realny wpływ na ostateczny wynik minionych wyborów parlamentarnych na Litwie i są rażącym naruszeniem prawa wyborczego.
Antypolskie działania konserwatystów i ich sprzymierzeńców
Na przestrzeni ostatnich 30 lat notowaliśmy na Litwie wiele działań wymierzonych przeciwko Polakom na Litwie. Najbardziej pamiętne to rozwiązanie samorządów Wileńszczyzny na początku lat 90., przejęcie ziemi polskich właścicieli poprzez niedorzeczną i niespotykaną nigdzie na świecie procedurę „przenoszenia ziemi”, czyli przepisy umożliwiające faktyczną litewską kolonizację Wileńszczyzny (na tym niecnym procederze skorzystała m.in. rodzina Landsbergisa), wielokrotne próby ograniczania polskiego szkolnictwa (m.in. zmiany w ustawie oświatowej z 2011 r., przeciwko którym masowo protestowało polskie środowisko na Litwie organizując wiece, strajki, zbierając ponad 60 tysięcy podpisów pod protestem złożonym w prezydenturze). Również zmiany w prawie wyborczym były wymierzone w Polaków, jak choćby wprowadzenie 5-procentowego progu wyborczego dla partii mniejszości narodowych, co jest niechlubnym wyjątkiem w skali całej Europy, a także zmiany okręgów wyborczych polegające na przyłączaniu niektórych polskich gmin do obwodów litewskich, przez co następowały niekorzystne dla Polaków zmiany składu narodowościowego wyborców. Natomiast przed wyborami samorządowymi w 2007 roku przywódca litewskich konserwatystów, partii skrajnie nacjonalistycznej, Vytautas Landsbergis wzywał do „historycznego zwycięstwa nad Polakami na Wileńszczyźnie” i zachęcał do licznego meldowania się w rejonie wileńskim, aby poprzez zmiany w składzie narodowościowym podczas głosowania, odsunąć AWPL od władzy w podwileńskim samorządzie. To była zupełnie niewyobrażalna i skandaliczna ingerencja w wolny proces wyborczy, a do tego pogwałcenie przez litewskiego polityka prawa, zarówno traktatu z Polską, jak też umów międzynarodowych w tym Konwencji Ramowej Rady Europy o ochronie mniejszości narodowych. Oba akty prawne zakazują jakiegokolwiek wpływania na zmiany demograficzne na terenach zamieszkałych przez mniejszości narodowe. Podobnych antypolskich działań łamiących prawo międzynarodowe było na przestrzeni lat zresztą jeszcze dużo więcej. Jak widać w ślady Vytautasa Landsbergisa poszedł Andrius Tapinas, ale dopiero Arūnas Valinskas poprzez nawoływanie do strzelania i zabijania Polaków przemienił mowę nienawiści w niebezpieczny „przemysł” pogardy wobec polskości i Polaków na Litwie. W tej sprawie niezbędna jest zdecydowana reakcja organizacji i instytucji międzynarodowych, ale też polskiej ambasady w Wilnie, wszak dbanie o Polaków jest ustawowym obowiązkiem polskiej dyplomacji. Antypolskie szaleństwo należy zatrzymać jak najszybciej.
Dr Bogusław Rogalski, politolog
Ekspert ds. międzynarodowych
Na podstawie www.Prawy.pl i ks Isakowicz-Zaleski Blog
Link do oryginału tekstu: http://l24.lt/pl/opinie-i-komentarze/item/349670-skandaliczna-mowa-nienawisci-wobec-polakow-na-litwie-i-brak-reakcji-ambasady
Link do oryginału nagrania, gdzie Valinskas nawołuje do zabijania Polaków na Litwie: https://www.youtube.com/watch?v=dVP36EPLCsE
Warszawa, dn. 17.10.2020r.
Sz. P.
Viktoras PRANCKIETIS
Marszałek Sejmu Republiki Litewskiej
Szanowny Panie Przewodniczący!
Piszę do Pana pełen wiary w trwałość przyjaźni między Rzeczpospolitą Polską i Republiką Litewską. Łączy nas rozwijająca się współpraca gospodarcza, kulturalna i turystyczna, która rozkwita na fundamencie historycznych więzi oraz dzisiejszych dobrych stosunków.
Przed naszymi krajami jest szereg wyzwań, tak we wzajemnych relacjach, jak i w polityce wewnętrznej. A jednym z nich jest walka z mową nienawiści, która na niespotykaną dotąd skalę szerzy się we współczesnych społeczeństwach. Tym większą odpowiedzialność za słowa ponosimy my politycy i tym więcej powinniśmy oczekiwać od siebie, jak i innych liderów opinii, którzy swoimi wypowiedziami kształtują poglądy, postawy czy nawet dają przyzwolenie na działanie.
Dlatego ze smutkiem przyjąłem wystąpienie Arūnasa Valinskasa – byłego przewodniczącego Sejmu Litwy, który kilka dni temu w programie publicystycznym powiedział, że politycy tacy jak Waldemar Tomaszewski, lider reprezentującej Polaków partii Akcja Wyborcza Polaków na Litwie – Związek Chrześcijańskich Rodzin, powinni być rozstrzeliwani.
O ile zawsze będę wspierał prawo do krytyki, jako podstawę demokratycznego, wolnego państwa, o tyle uważam, że jej granicą jest nawoływanie do przemocy. Nawet, a może przede wszystkim, gdy mowa o największym politycznym adwersarzu. Z przekonaniami czy polityką partii lub jej polityków można się nie zgadzać, ale słowa nawołujące do rozprawy fizycznej nigdy nie powinny paść, tym bardziej w krajach tak doświadczonych demonami przemocy, jak nasze.
Zwracam się w tej sprawie do Pana Przewodniczącego w przekonaniu, że w gorącym wyborczym okresie, wypowiedź pana Valinskasa do Pana nie dotarła. Niemniej uważam, że jest ona na tyle bulwersująca, że moim obowiązkiem jest zwrócenie na nią uwagi Pana Przewodniczącego.
Z wyrazami należnego szacunku
Piotr Zgorzelski
Wicemarszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
—
Warszawa, dn. 17.10.2020r.
Sz. P.
Zbigniew RAU
Minister Spraw Zagranicznych
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Ministrze!
Zwracam się do Pana w sprawie skandalicznej wypowiedzi byłego przewodniczącego Sejmu Litwy – Arūnasa Valinskasa, który kilka dni temu w jednej z litewskich stacji telewizyjnych, mówiąc o Waldemarze Tomaszewskim, powiedział: „Takich na ogół powinno się rozstrzeliwać po jednym na rok, zaczynając od niego”. To niebezpieczne słowa, które nie mogą pozostać bez odpowiedniej reakcji.
Panie Ministrze!
Waldemar Tomaszewski jest liderem partii politycznej Akcja Wyborcza Polaków na Litwie – Związek Chrześcijańskich Rodzin, która reprezentuje interesy Polaków mieszkających na Litwie. Słowa Valinskasa nie tylko przekroczyły dopuszczalne granice krytyki politycznej, ale stały się też niebezpiecznym precedensem.
Jako poseł i Wicemarszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, zwracam się do Pana o potwierdzenie, że Ambasador RP w Wilnie oraz Ministerstwo Spraw Zagranicznych podjęło w tej sprawie adekwatne działania. Zwracam się o udzielnie informacji, na czym te działania polegały i jaki odniosły skutek.
Wierzę bowiem, że jako Minister Rządu RP odpowiedzialny za relacje międzynarodowe, zajął Pan odpowiednie stanowisko w tej sprawie i zakomunikował je władzom Republiki Litewskiej.
Z wyrazami należnego szacunku
Piotr Zgorzelski
Wicemarszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
