– Dlaczego wykonywane jest leczenie ortodontyczne i po co się je podejmuje?
Dr Beata Sowińska: – Ortodoncja zajmuje się leczeniem wad zgryzu, poprawą relacji pomiędzy kośćmi szczęki i żuchwy, poprawą ich szerokości, czyli tak zwanej bazy kostnej. Owocuje to poprawą problemów zgryzowych, wyrównaniem ustawienia zębów, korekcją stłoczeń zębów. Korekcja wad poprawia uśmiech pacjenta, jego fonetykę – czyli poprawia mowę i jej wyrazistość.
– Jakie są najczęstsze wady leczone ortodontycznie?
– Poszczególne wady występują z różną statystyką, ale często spotyka się przodozgryz, czyli klasę III, tyłozgryz czyli klasę II, zgryz otwarty wiążący się często ze ssaniem smoczka czy paluszka. Często spotyka się zgryz krzyżowy jedno lub obustronny, spowodowany zbyt małymi kośćmi albo szczęki lub żuchwy.
– Jakich efektów możemy się spodziewać po leczeniu ortodontycznym?
– Oczywiście zwykle pacjent najbardziej zauważa efekt kosmetyczny: poprawę uśmiechu, a co za tym idzie komfortu psychicznego. Prawidłowe ustawienie zębów sprzyja lepszej biomechanice żucia – pacjent jest w stanie lepiej rozetrzeć pokarmy, przez co poprawia się również trawienie i zdrowie ogólne. Korekta zgryzu poprawia układ w stawach skroniowo-żuchwowych, toteż pacjent odczuwa mniej bólów głowy lub TMJ – czyli samego stawu skroniowo-żuchwowego.
Rozszerzenie kości szczęki za pomocą aparatów korekcyjnych wpływa korzystnie na układ oddechowy, na zmniejszenie sleep apnea czyli bezdechu nocnego, na który cierpi bardzo dużo dorosłych, jak również i dzieci.
Jak już wspomniałam widoczna też jest poprawa możliwości wokalnych, mowa jest wyraźniejsza, łatwiej jest formułować dźwięki.
Poprawia się stan przyzębia – stłoczenia powodują utrudnienia w utrzymaniu czystości, we flosowaniu/nitkowaniu zębów, więc jeśli zęby są proste – ułatwia to higienizację jamy ustnej.
– Jakie są etapy leczenia ortodontycznego?
– Początkowa konsultacja pozwala zapoznać się z problemami pacjenta. Aby dokonać pomiarów pobiera się wyciski i odlewa model odzwierciedlający układ zębów pacjenta, robi się zdjęcia fotograficzne wewnątrz i zewnątrz ustne. Robi się też zdjęcia rentgenowskie: zdjęcie boczne czaszki – tzw. encefalogram oraz panorex. Na podstawie tych danych robi się analizę ortodontyczną. Wszystkie dane kompletuje się w postaci książki – karty pacjenta. Każdy etap leczenia jest udokumentowany.
Ważne jest ustalenie czy wada dotyczy kości, czy tylko układu zębów. Jeśli pacjent ma za małe kości, nieprawidłowo ustawione itp. należy najpierw skorygować bazę kostną, zanim przejdzie się do leczenia funkcjonalnego za pomocą szyn. Oczywiście, leczenie zwykle dotyczy obu łuków zębowych, ponieważ bardzo ważna jest korekta ich relacji względem siebie.
Następnym etapem jest przygotowanie planu leczenia i przedstawienie opcji pacjentowi i w przypadku dzieci; rodzicom.
Wybiera się rodzaj aparatu stałego lub ruchomego, ustala się terminy wizyt, czasokres zabiegów, ustala się wizyty kontrolne. Pobiera się też ostateczne wyciski w celu dostarczenia ich do technika dentystycznego, który na tej podstawie wykona indywidualny aparat ortodontyczny.
Po oddaniu aparatu lub założeniu szyn lub zamków ortodontycznych/tzw.braces/ ustala się wizyty kontrolne. Na nich sprawdza się stan uzębienia, weryfikuje dopasowanie aparatu, usuwa miejsca dyskomfortu dla pacjenta. Częstotliwość wizyt ustalana jest zależnie od rodzaju wady zgryzu, rodzaju aparatu oraz rodzaju terapii wybranej dla pacjenta. Co trzy miesiące wykonuje się zdjęcia fotograficzne, odzwierciedlające progres leczenia.
Następnym etapem jest zakończenie leczenia: ściągnięcie braces, higienizacja jamy ustnej i pobranie wycisku w celu wykonania aparatu retencyjnego, który pomoże utrwalić skorygowany zgryz.
– Czy należy rzeczywiście nosić aparat retencyjny?
– Jak już poprzednio wspomniałam – nasze zęby to układ dynamiczny, więc jeśli wada zgryzu zostanie skorygowana, to aby uniknąć niekorzystnych zmian: na przykład ponownego stłoczenia należy zastosować różne sposoby retencji.
Są to cienkie, metalowe szyny przyklejone na tył zębów, dodatkowo stosuje się też aparaty wyjmowane, które zakłada się na noc.
Więc jeśli pacjent zastosuje się do naszych poleceń zarówno higienicznych jak i dotyczących naszego aparatu retencyjnego to osiągnięty efekt leczenia będzie długotrwały i pacjent długo będzie się mógł cieszyć pięknym uśmiechem.
Jeśli natomiast pacjent nie będzie nosił aparatu retencyjnego grozi to tzw. relapse i wiąże się to z dodatkowymi kosztami i nowym leczeniem ortodontycznym. Ważne też, aby pacjent dbał o higienę jamy ustnej, szczotkował i nitkował zęby, mył język.
– Jak długo trwa leczenie ortodontyczne?
– Leczenie u dzieci i młodzieży trwa 12 do 24 miesięcy. U osób dorosłych leczenie trwa zazwyczaj od 1,5 roku do 3 lat. Długość jest jednak indywidualna i zależy też od obowiązkowości pacjenta.
– Czy istnieją jakieś powikłania leczenia ortodontycznego?
– Każda procedura medyczna związana jest z jakimś ryzykiem. Jeśli pacjent nie myje zębów, to gromadząca się płytka nazębna może spowodować próchnicę wokół zamków. Ważne jest wiąc, jak już wspomniałam, bardzo dokładne mycie zębów, używanie odpowiednich szczoteczek do przestrzeni międzyzębowych, dobrze też zaopatrzyć się w Waterpik. Świetnie przepłukuje się za jego pomocą przestrzenie między zębami. Jeśli doda się 1 łyżkę wody utlenionej 3%, to zabijane są bakterie beztlenowe-anaerobowe.
Warto więc kupić i używać Waterpik w codziennej higienie, szczególnie jak ma się problemy z przyzębiem. Nie należy się bać jakichś ekstremalnych powikłań zarówno jeśli chodzi o braces czy o aparaty ruchome.
Serdecznie zapraszam na konsultację ortodontyczną dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Mamy świetne rezultaty, nasi pacjenci cieszą się pięknymi uśmiechami i zdrowym zgryzem. Moje wieloletnie doświadczenie w leczeniu wad zgryzu popieram kontynuującym się uczestnictwem w wielu kursach, jak również w partycypacji w Orthodontic Straight Wire Study Club w Rochester, NY., gdzie spotykamy się co trzy miesiące.
Serdecznie pozdrawiam,
Dr. Beata Sowinska
4240 Wilcox Rd. Mississauga, L4Z1C2
