Z powodu rewolucji i podmiany elit polska historia została zniekształcona i niektóre jej wątki nie są opowiadane. Akurat obchodzimy równą rocznicę Powstania Listopadowego i w związku z tym warto przypomnieć postać kontrowersyjną i niemal całkowicie dzisiaj zapoznaną – generała Jana Maurycego Hauke herbu Bosak, w prostej linii prapradziadka obecnego męża Królowej Wielkiej Brytanii Elżbiety II – Filipa
Losy generała pokazują, że gwałtowne spory polityczne nie są domeną naszych czasów, a bohaterstwo i zdrada lubią przeplatać się i mieszać ze sobą. Warto też mieć na uwadze, że Jan Maurycy Hauke był masonem.
ciekawy tekst o generale w jęz. angielskim tutaj
Jan Maurycy Hauke herbu Bosak (ur. 26 października 1775 w Seifersdorf, Saksonia, zm. 29 listopada 1830 w Warszawie) – był generałem artylerii Wojska Polskiego Królestwa Polskiego, minister prezydujący w Komisji Rządowej Wojny Królestwa Polskiego w latach 1816–1829, senator-wojewodą Królestwa Polskiego, członkiem Komisji Najwyższej Egzaminacyjnej przy Radzie Stanu Królestwa Kongresowego w 1830 roku.
Syn Fryderyka Karola Haukego i Salomei Schweppenhäuser. Hrabiostwo Hauke mieli jedenaścioro dzieci, z których wiele wywarło wpływ na losy Europy.
Generał Hauke był ojcem Julii Hauke – żony księcia Aleksandra Heskiego, tym samym dziadkiem m.in.: Aleksandra Battenberga, księcia Bułgarii oraz Henryka Battenberga, pradziadkiem lorda Louisa Mountbattena, ostatniego wicekróla Indii i Wiktorii Eugenii Battenberg, królowej Hiszpanii, prapradziadkiem Filipa księcia Edynburga, męża królowej Elżbiety II, praprapradziadkiem króla Hiszpanii Juana Carlosa I.
W armii polskiej od 1790 w stopniu podporucznika – kształcił się w szkole artylerii w Warszawie. 15 marca 1791 awansował na porucznika, a 3 sierpnia 1794 r. – na kapitana. Uczestnik wojny z Rosją w 1792 r. oraz insurekcji kościuszkowskiej, w którejuczestniczył między innymi w obronie Warszawy. Po upadku insurekcji pozostawał poza wojskiem i pomagał ojcu jako nauczyciel geometrii w jego prywatnej szkole.
W 1798 r. Hauke wstąpił do Legionów Polskich we Włoszech i służył w artylerii. Walczył m.in. w obronie Mantui, gdzie dostał się do niewoli austriackiej. Potem służył w armii Księstwa Warszawskiego, m.in. krótko jako szef sztabu armii. Następnie pełnił funkcje: zastępcy dowódcy 3 legii (dywizji), dowódcy brygady w dywizji gen. Józefa Zajączka w kampanii 1809 r., komendanta Twierdzy Zamość w kampanii 1813 r., gdzie wsławił się długotrwałą i bohaterską obroną i uzyskał honorowe warunki kapitulacji. Awansował na stopień pułkownika 20 grudnia 1806 r. Generał brygady od 27 grudnia 1807 r., generał dywizji od 3 lutego 1813 – na stanowisku komendanta twierdzy Zamość.
Od 22 stycznia 1815 pełnił służbę w Wojsku Polskim Królestwa Kongresowego zajmując stanowiska: kwatermistrza generalnego wojska, dowódcy korpusu artylerii i inżynierii, radcy stanu, dyrektora generalnego w Komisji Rządowej Wojny i zastępcy ministra wojny. Od 1816, po dymisji generała Józefa Wielhorskiego, kierował Ministerstwem Wojny.
3 września 1826 awansował na generała artylerii oraz, wraz z braćmi Ludwikiem Augustem (1779–1861) i Józefem (1790–1837), otrzymał indygenat z herbem Bosak (w niebiesko-złotym polu złoty kroczący na prawo lew flamandzki z czarnym bosakiem w łapie). Od 1829 hrabia i senator Królestwa Polskiego. Awanse te były nagrodą za wierność i gorliwość w wykonywaniu rozkazów wlk. ks. Konstantego. W późniejszych latach również bracia uzyskali tytuły hrabiowskie. Był członkiem Sądu Wojennego Najwyższego, w zastępstwie Sądu Sejmowego, powołanego do sądzenia oskarżonych o przynależność do Wolnomularstwa Narodowego.
Zdecydowany przeciwnik powstania listopadowego. Zginął 29 listopada 1830 z rąk powstańców (padł pod prawym lwem przed Pałacem Namiestnikowskim w Warszawie) na oczach swojej żony (umarła rok później, w 1831) i młodszych dzieci, które zostały wzięte pod prawną opiekę i wychowanie cara Mikołaja I. Hauke, jadąc na koniu obok powozu żony z mieszkania służbowego w Pałacu Saskim, napotkał koło Pałacu Namiestnikowskiego grupę podchorążych, idących ze strony ulicy Nowy Świat. Ujrzawszy go, powstańcy zawołali, „Generale, poprowadź nas!”, ale Hauke zaczął wygłaszać mowę, w której nazwał ich przedsięwzięcie głupotą i wezwał ich do powrotu do koszar. Rozległy się wystrzały i Hauke padł martwy. Ze zwłok zdarto carskie ordery i odznaczenia, pozostawiono tylko polskie i francuskie. Przy oględzinach zwłok naliczono 19 ran od kul.
Żoną generała była Zofia z Lafontaine’ów, córka głównego medyka armii Księstwa Warszawskiego, doktora Leopolda Lafontaine. Z synów Maurycego i Zofii trzej starsi wzięli udział w Powstaniu listopadowym, spośród nich Maurycy Leopold Józef, ur. 1814, poległ 18 maja 1831 w bitwie pod Ostrołęką. Córki Maurycego Zofia, Emilia i Julia zostały damami dworu żony następnego cara Aleksandra II, Marii Aleksandrowny, księżniczki z Hesji-Darmstadt.
Gen. Hauke pochowany został wraz z żoną i braćmi (bratowe były protestantkami) w kościele Kapucynów w Warszawie, potem, w 1841, wraz z sześcioma innymi Polakami „wiernymi monarsze” na rozkaz cara Mikołaja I upamiętniony został na rozebranym w 1917 r. obelisku wzniesionym na Placu Saskim.
Działalność wolnomularska
Do wolnomularstwa został przyjęty w loży wojskowej francuskiej, 24 sierpnia 1807 roku przystąpił (afiliował) do loży Świątynia Mądrości w Warszawie. 24 marca 1812 roku członek-założyciel i przewodniczący loży Jedność (Wielki Wschód Narodowy) w Zamościu.
na podstawie Wikipedii
